Boşanma Süreci ve Çocuk

Her ailenin dinamiği kendine özgüdür. Bu sebeple konu bazen aynı olsa da ailelerin bu süreçlerden etkilenme düzeyleri birbirinden farklıdır çünkü, her boşanma ve her aile biriciktir.

Bu nedenle, anlatımda yer alan ifadeler sizin aileniz için uygun olmayabilir. Ancak, süreç ile ilgili genel olarak edinilen bilgiler de böyle bir durumda son derece önemlidir.

Boşanma konusu bir ailenin yapacağı en özel konuşmalardan biridir. Çocuğa bu süreçten bahsetmeden önce ebeveyenlerin kendi içlerinde bir anlaşma sağlamış olmaları gerekmektedir. Konuşmayı kimin başlatacağı, konuşmanın içeriği, bu içeriklerin çocuğa aktarım şekli ebeveynler tarafından önceden planlanmış olması, gelinen noktanın tek bir ebeveynin kararına göre şekillenmediğini aslında bu durumun iki ebeveynin de ortak kararı olduğunu ve böylelikle diğer ebeveyne karşı olumsuz bir duygunun oluşmaması adına oldukça önemldir.

Boşanma Kararını Çocuğa Kim Açıklamalı?

Bazen bu süreçte yaşanılan özel durumlar sebebiyle anne ve babalar bir açıklama yapmaktan çekinebiliyorlar ve açıklama yapmak için psikiyatrist, psikolog ve öğretmenlerden ricada bulunabiliyorlar. Ancak içinde bulunulan süreç çok özel çok önemli ve bu süreç ile ilgili kararı çocuğa en güvendiği en iyi tanıdığı kişiler vermeli, ebeveynleri vermeli. Çünkü çocuğa açıklanacak bu karar çocuğun hayatının en önemli kararlarından biri olacak. Ve bu verilen kararı çocuk kaç yaşına gelirse gelsin büyük ihtimalle hayatı boyunca da unutmayacak. Bu nedenle çocuk bu kararı yabancı birinden öğrenmemeli.

Çocuğa Bu Karar Nerede Ne Zaman Açıklanmalı?

Çocuğun güven duyduğu, kendini rahat hissedebileceği bir yerde kararın açıklanması en uygunu olacaktır.

Herkesin dikkatini birbirine verebileceği, konuşmanın sık sık bölünmeyeceği sakin özel bir alanda da kararı açıklayabilirsiniz.

Boşanma kararını açıklama da, çocuğun yaş düzeyi belirleyici bir faktördür. Okul öncesi veya ilkokul çağındaki çocuklara, diğer ebeveynin evden ayrılmadan iki-üç hafta önce, yaşı daha büyük olan çocuk ve ergenlerde ise bu sürenin varlığı (ortalama 1-2 ay kadar) onların bundan sonraki yaşamlarını planlamaları adına daha uygun olacaktır. Ancak, bu noktada dikkat edilmesi gereken bir husus daha var.

O da zamanın doğru şekilde belirlenmesi.

Çocuğun hayatında önemli bir dönem yaşanıyorsa örneğin, önemli bir sınava girecekse, eğitimi ya da duygusal hayatı ile ilgili önemli bir karar vereceği bir süreçte ise bu kararın açıklanması biraz ertelenebilir. Bunun dışında bu kararın doğumgünü, tatil gibi özel günlerde çocuğa açıklanmaması çocuğun bu olumsuz durumu özel günü ile ilişkilendirmemesi açısından önemlidir. Aksi halde çocuk, ‘bu haberi doğum günümde aldım, artık her doğum günümde yaşadığım bu durum aklıma gelecek.’ Diyerek özel gününün hatırası önemini kaybedebilir.

Çocukları Bu Kararın Getirdiği Değişikliklere Hazırlarken Nelere Dikkat Edilmeli?

• Özellikle küçük çocuklar yaşanılan bu olumsuz sürecin kendi hataları sonucunda gerçekleştiğini eğer bu hataları yapmamış olsalardı daha iyi bir çocuk olsalardı bunları yaşamamış olacaklarını düşünürler. Bu durumda çocuğa mutlaka boşanmanın tamamen sizlerin verdiği bir karar olduğu, başka hiçbir şeyle ilgili olmadığı anlatılmalıdır. Böylelikle çocuğu, yaşadığı suçluluk duuygusundan korumuş olursunuz.
• Boşanma sonrası her iki ebeveynin de onu sevmeye devam edeceğini boşanmanın sadece evliliğinizin sonu olduğunu ve sizin hala onun annesi/babası olduğunu ve bu gerçeği hiçbir şeyin değiştirmeyeceğini çocuğunuza iletmelisiniz.
• Boşanma her aile için bir değişlim zamanıdır ve bu değişikliklerin en aza indirgenmesi hem anne baba için hem çocuk için oldukça önemlidir. Örneğin, çocuğunuzu mümkünse aynı okula devam etmesini ve aynı evde yaşamasını sağlayın.
• Evden ayrılan ebeveynin kimlerle nerede yaşayacağı çocuklarla paylaşılmalı ve çocuğa ‘benim olduğum yerde de mutlaka bir odan ve bir düzenin olacak ve her daim bana gelişin beni mutlu edecek.’şeklinde ifadeler kullanılmalıdır. Yaşı küçük çocuklarda çocuğun kendi seçtiği renklerde bir takvim oluşturulup annenin yanında ve babanın yanında kalacağı günlerin belirlenmesi çocuğun kendini güvende hissetmesini sağlar. Çocuğa anne ve babada kalacağı günler ile ilgili düzenden bahsedilmesi yaşı kaç olursa olsun her çocuk için önemlidir. Boşanmanın yaşandığı önemli bir süreçte bu durum daha çok anlam edinir. Oluşturulan bu düzenin mecbur olunmadıkça değiştirilmemesi, çocuklarla yapılan programların gerçekleşmesi ve söylenen sözlerin yerine getirilmesi çok önemlidir. Ancak bazen işler yolunda gitmeyebilir ve siz çocuğunuza verdiğiniz sözü yerine getirememiş birlikte yaptığınız programı unutmuş olabilirsiniz ancak, böyle durumlar çocukta değersizlik hissinin oluşmasına neden olur. Bu sebeple çocuk ile bu durumu ilk fırsatta paylaşıyor olmanız, çocuğunuzun size olan güvenini koruyacak ve kendisini değersiz hissetmemesini sağlayacaktır.
• Her ziyarette özel oyuncaklar almayı özel geziler düzenlemeyi gerekli bir durum olarak görmeyin. Çocukların her iki ebeveynin evinde de normal aile düzenine ihtiyacı vardır.
• Eski eşinizin halen çocuğunuzun ebeveyni olduğunu unutmayın ve çocuğunuzun yanında eski eşinizi eleştirmeyin.
• Ebeveynleri boşanan çocuklara bazen yaş düzeyinin çok üstünde sorumluluklar verilmesi çocukluklarının kısa sürdüğü ve çok hızlı büyümek zorunda bırakıldıklarını gözlemlemekteyiz. Çocuğu böyle bir durumun içine dahil etmemek, gereğinden fazla sorumluluk vermemek oldukça önemlidir.
• Çocuğunuzun yaşamında pek çok özel günü olacak. Doğumgünü partileri, mezuniyetler vs. bu özel günlerde her iki ebeveyn olarak çocuğunuzun yanında olmak oldukça önemli.
• Ciddi bir ilişki olana kadar çocuğunuzu partnerleriniz ile tanıştırmayın. Çok sayıda partnerle tanışan çocuklarda bağlanma sorunları oluşabileceği gibi çocukların kendi yetişkinlik dönemlerinde tutarlı ilişkiler kurabilmede zorlanabildikleri gözlemlenmiştir.

Boşanma sonrası yaşamda oluşan değişikliklere uyum sağlayabilmek bazen güç olabilir, bazen işler sandığımız kadar kolay ilerlemeyebilir, işin içinden çıkamadığımız zamanlar olabilir işte böyle durumlarda bir uzman desteğine başvurmak sürecin olumlu ilerlemesi ve ilişkilerin zedelenmemesi açısından oldukça önemlidir.